Beoordeel ons op ons beleid. Niet op een mening

Onze fiere metropool kleurt opnieuw regenboog, maar hoe diep zitten die kleuren in het nieuwe bestuur? Antwerp Pride stuurde Dave Sinardet, de beminnelijke professor politieke wetenschappen, naar het Schoon Verdiep waar hij samen met waarnemend burgemeester Koen Kennis (N-VA) en schepen voor gelijke kansen Lien Van de Kelder (Vooruit) in het beleid duikt.

Waar is de tijd dat LGBTQIA+-thema’s een splijtzwam waren tussen conservatieve en progressieve politici? Die tijd lijkt gelukkig voorbij als we de collegialiteit en eensgezindheid tussen Koen Kennis (N-VA) en Lien Van de Kelder (Vooruit) mogen geloven. In regenboogthema’s vinden beiden elkaar unisono. “Er zijn gelukkig geen extremen aan de macht in deze stad,”zegt schepen Van de Kelder kort na een hartelijk ontvangst.

We hadden haar graag samengebracht met de nieuwe burgemeester Els Van Doesburg, maar zoals bekend is zij op het moment van het interview in hoogste blijde verwachting en moet op doktersadvies rust nemen. Op zijn eerste werkdag als waarnemend burgemeester - en die valt vroeger dan verwacht - neemt Koen Kennis de honneurs waar. Maar Van Doesburg stelde graag haar fraai gerestaureerde werksalon ter beschikking. Het zal het prima decor vormen voor een soms vinnig gesprek.

Dave Sinardet: Bij wijze van ijsbreker: hebben jullie al ooit mee gewandeld in een Pride?

Van de Kelder: ‘In een Pride nog niet. In mei fietste ik mee met een Idahot-fietstocht langs verschillende campussen en samen met Mister Gay Belgium heb ik de regenboogvlag gehesen. Maar Antwerp Pride valt altijd in mijn vakantie. Dit jaar kom ik speciaal terug. Met alles wat er internationaal gebeurt, vind ik het belangrijk om Antwerp Pride te komen steunen.’

Kennis: ‘Ook voor mij valt Antwerp Pride in mijn vakantie en ik heb die echt wel nodig. Maar mijn dochter is een trotse deelnemer van de Pride en zij houdt voor mij de vinger aan de pols.’

Van de Kelder: ‘Ik zal speciaal voor u extra hard dansen’ (lacht).

Kennis: ‘Deel vooral die foto’s’ (lacht).

Niet enkel internationaal maar ook in Antwerpen zijn er bedenkelijke signalen. Kevin Vereecken, N-VA-gemeenteraadslid, vertelde mij vorig jaar tijdens het politieke debat van Antwerp Pride dat hij vroeger met zijn partner hand in hand durfde te lopen in Antwerpse straten, maar vandaag niet meer. Volgens hem verlaten veel mensen uit onzegemeenschap de stad omwille van een onveiligheidsgevoel. Hoe kijken jullie hier naar?

Kennis: ‘Antwerpen is altijd een tolerante stad geweest. Vrijheid en diversiteit zitten in onze genen. Dat is ook nodig als handelsstad met een grote haven. Daarop zetten we elk jaar in met onze campagne ‘Allemaal Antwerpenaar’ om mensen bewust te maken dat we allemaal verschillen, maar we elkaar daarin moeten aanvaarden. Leven en laten leven. Op vlak van geaardheid, kleur, godsdienst, kledij op straat… Dat is een continu werk, als stad, als gemeenschap, maar ook voor elk individu onderling. Als je die tolerantie ziet afglijden, is dat zeer zorgwekkend. Bovendien is “Allemaal Antwerpenaar” ook de titel van ons bestuursakkoord.’

Maar goed, als een gemeenteraadslid zegt dat het 25 jaar geleden beter was, is dat ook een blamage voor jullie beleid, want zowel Vooruit als N-VA zitten al die tijd in het bestuur.

Kennis: ‘We hebben onder andere de aangiftedrempel verlaagd voor haatmisdrijven en we willen met de politie dichter bij de slachtoffers staan. We geven de politie ook gespecialiseerde opleidingen daarin. Het is zeer belangrijk dat wanneer mensen het slachtoffer zijn van een haatmisdrijf om welke reden ook, verbaal of fysiek, dat zij aangifte doen. Enkel zo kunnen we problemen in kaart brengen en adequaat reageren als het moet.’

Van de Kelder: ‘Ik denk dat Vooruit en N-VA partijen zijn die gelijkwaardigheid en non-discriminatie hoog in het vaandel dragen. Daarom hebben we ook de cel Diversiteit binnen de politie en zijn er de bemiddelingsteams die goed werk doen. Niet elk probleem moet meteen opgelost worden met harde actie, een bemiddeling moet altijd de eerste stap zijn en kan dikwijls al veel oplossen. Maar aangifte blijft inderdaad belangrijk. Met onze campagne Allemaal Antwerpenaar zeggen wij duidelijk ‘nee’ tegen discriminatie in alle facetten. We roepen daarin op om niet weg te kijken van discriminatie. Dat begint bij de eigen keukentafel bijvoorbeeld. Als ik van mijn kinderen hoor dat er iemand op school wordt uitgescholden voor homo, dan is het ook mijn verantwoordelijkheid als ouder om mijn kinderen uit te leggen dat ze dat niet zomaar mogen laten passeren en om hen aan te leren hoe ze zouden kunnen reageren.’

N-VA levert burgemeester Els Van Doesburg die zich in het verleden kritisch heeft uitgelaten over transgenderrechten.

Kennis: ‘Het is voor mij cruciaal dat we het beleid van tolerantie en diversiteit voor heel de gemeenschap blijven voeren. Uiteraard kan iedereen daar persoonlijke inzichten over hebben. Dat ga je niet tegenhouden. Ons bestuursakkoord draagt ook de titel “Allemaal Antwerpenaar”. Dat moeten wij bevestigen.’

U mag niet onderschatten wat haar opmerkingen hebben teweeggebracht binnen de trans gemeenschap. Sommigen vrezen dat we met een transfobe burgemeester zitten.

Kennis: ‘Dat is goed dat u dat zegt en ik zal dat zeker met haar bespreken. Nogmaals: Beoordeel ons op ons beleid en niet op een persoonlijke mening. Het is niet omdat men een mening heeft, dat men daar naar handelt binnen een bestuursakkoord. Goethe heeft daar een mooi gedicht over geschreven: “Die Gedanken sind frei. Of: “De gedachten zijn vrij”. Ook dat is

tolerantie.’

Dave Sinardet zit samen met schepen voor gelijke kansen Lien Van de Kelder (Vooruit) en waarnemend burgemeester Koen Kennis (N-VA).

Voor jullie zijn alle letters van de LGBTQIA+-beweging belangrijk? Want in de politiek en soms ook binnen de gemeenschap  wordt steeds vaker een onderscheid gemaakt tussen LGB en de rest?

Kennis: ‘Maar natuurlijk. Enfin, Dave, daar moeten we het toch al niet meer over hebben…’

Van de Kelder: ‘We moeten goed luisteren naar bepaalde deelgroepen zoals de trans personen. Als we merken dat daar meer discriminatie is, moeten we zien wat we daaraan kunnen doen. Maar tolerantie betekent ook luisteren naar mensen die misschien nog niet mee zijn of voor wie het allemaal te snel gaat. Van daaruit kunnen we dan een gesprek starten. Het raakt me wel wanneer je zegt dat er binnen de gemeenschap zelf steeds vaker een onderscheid wordt gemaakt. Ik denk dat een gezamenlijk signaal belangrijk is.’

Goed, laat ons dan eens kijken naar het beleid en het bestuursakkoord. Wat gaan jullie de komende zes jaar concreet doen voor de LGBTQIA+-gemeenschap in deze stad?

Van de Kelder: ‘Twee belangrijke doelgroepen in het beleid worden jongeren en ouderen.

We zetten onze samenwerking met BAZZZ verder. Dat is een vereniging die een veilige plek biedt aan tieners en jongeren met een migratieachtergrond die LGBTQIA+-thema’s bespreekbaar maken. Ook de Paarscampagne vind ik heel belangrijk. Zij maken deze thema’s bespreekbaar in het onderwijs en ook op scholen geven we omstaanders trainingen. De vereniging Wel Jong blijft een belangrijke partner voor ons, die we zullen blijven ondersteunen. Verder gaan we ook aandacht besteden aan diversiteit in woonzorgcentra zodat iedereen - LGBTQIA+- of niet - er zich goed en begrepen kan voelen. In het bestuursakkoordstaat ook dat we ons kandidaat stellen om gaststad te zijn voor de EuroGames, het bekende LGBTQIA+-sportevenement dat een sportieve en positieve sfeer naar onze stad kan brengen. Dat zijn maar enkele concrete voorbeelden van wat we gaan doen, maar ik zie ook mogelijkheden binnen mijn andere beleidsdomeinen van cultuur en werk. In de cultuursector gebeurt een indrukwekkend aantal initiatieven die inclusief werken naar de LGBTQIA+-gemeenschap. Het Antwerp Queer Arts Festival vind ik bijvoorbeeld een waardevol project. Tal van onze musea hebben aandacht voor queerartiesten, het MAS heeft zelfs het interieur van Café Strange gekocht, de Studio organiseert Send in the Clowns,... We maken daar heel veel mogelijk. In mijn andere bevoegdheid voor werk blijven we inzetten op inclusie op de werkvloer. Er is in het verleden ook via de praktijktesten op de arbeidsmarkt getest of er discriminatie is tegen de regenbooggemeenschap. Dat bleek niet zo te zijn uit de resultaten, maar toch moeten we ook daar alert blijven.’

Er is enige ongerustheid bij het Roze Huis. Door een decreetswijziging op Vlaams niveau verliezen zij een deel van hun werkingsmiddelen. Kan de stad daar een rol in spelen?

Van de Kelder: ‘De problemen zijn bekend en de gesprekken lopen. Meer kan ik er voorlopig niet over zeggen. Het grootste deel van hun financiering komt trouwen van de stad en niet van Vlaanderen. Plekken als het Roze Huis zijn zeer belangrijk in onze stad.’

U bent ook schepen van internationale solidariteit. Ziet u daar mogelijkheden?

Van de Kelder: “We willen deze legislatuur meer inzetten op de Noordwerking om de solidariteit tussen Antwerpenaren nog meer aan te wakkeren. Ik kan er nog geen specifiek voorbeeld van geven, want dit is nog work in progress, maar jullie thema’s zullen ook hier aan bod komen zodat we een afspraak hebben met de verenigingen die zich hier specifiek voor willen inzetten.’

Koen Kennis en Lien Van de Kelder aan het woord.

Dit artikel verschijnt wellicht pas na 29 juni, maar stuurt de stad een delegatie naar de verboden Pride in Boedapest?

Van de Kelder: ‘Kathleen Van Brempt, die fractievoorzitter is van Vooruit Antwerpen en Europees parlementslid, zal aanwezig zijn. We hebben de resolutie van het Vlaamse Parlement waarin we Hongarije veroordelen. Federaal minister Rob Beenders probeert het opengesteld huwelijk in de grondwet te verankeren. Het is jammer dat het allemaal nodig is, maar ik vind dat belangrijke signalen die we ook vanuit de stad ondersteunen.’

Kennis: ‘Een officiële delegatie sturen vanuit de stad doen we nooit in deze context. Maar ik zal er natuurlijk ook geen probleem van maken als ambtenaren van de stad willen gaan.’

Waarom geen officiële delegatie? De burgemeester van Boedapest is voor de Pride. Hij negeert het verbod van zijn president Orban en hangt de regenboogvlaggen uit in zijn stad. U zou het kunnen zien als steun aan een collega?

Kennis: ‘Ik denk dat je daarmee moet opletten. Er gebeuren veel domme dingen in de wereld en we kunnen niet overal delegaties naartoe sturen. We willen ook geen internationale conflicten importeren. Bovendien zijn er ook afspraken tussen de verschillende niveaus van wie wat doet.

Wij als stad moeten ervoor zorgen dat alles in Antwerpen goed verloopt en laten we daarin een voorbeeld zijn voor de rest van de wereld. De internationale politiek is voor de Belgische regering. Onze nieuwe premier zal zeker niet zwijgen als LGBTQIA+-rechten moeten verdedigd worden op het internationale toneel.’

Iets anders. Enkele maanden geleden was er consternatie over een uitbreiding van het politiereglement op openbare zedenschennis. Door die uitbreiding riskeerde je in stricto sensu zelfs een GAS-boete als je met ontbloot bovenlijf in een park ligt te zonnen. Hoe staat het met dat reglement?

Kennis: ‘Die uitbreiding was vooral bedoeld om sekswerkers te beschermen die onder druk van hun pooiers steeds verder moeten gaan om klanten te ronselen. Nu, dat reglement is vernietigd door de provincie. Het was zeker niet de bedoeling om terug naar een preuts tijdperk te gaan. Ik ben er ook nog altijd van overtuigd dat onze politie daar oordeelkundig mee kan omspringen. We herbekijken dit, want het probleem voor de sekswerkers is er natuurlijk nog altijd en we willen hen zo goed mogelijk beschermen.’

Tot slot nog even dit. Voor de stad is Antwerp Pride een groot evenement. De organisatoren krijgen van de stad het advies dat het feest niet nog groter mag worden, want dat de stad nu eenmaal haar limieten heeft. Dit jaar is er in dezelfde week van Antwerp Pride ook nog een optreden van Ed Sheeran in openlucht en een technofeest van Carl Cox aan de Waagnatie. Hoe valt dat te rijmen?

Kennis: ‘Veel heeft te maken met opportuniteiten. De organisatoren van die andere events hadden de kans om deze artiesten naar Antwerpen te halen op die data of helemaal niet. Dan moet je dat mogelijk maken. Onze diensten hebben ook groen licht gegeven wat de haalbaarheid betreft. Het zal extra feestelijk worden in die week en Antwerpen zal er klaar voor zijn.’

Van de Kelder: ‘Zie het als een testcase. Als dit lukt, wat houdt Antwerp Pride volgend jaar dan tegen?' (knipoogt).

Dat is genoteerd.

Interview Dave Sinardet (hij/ zijn) - Tekst: Wilfried Eetezonne (hij/ zijn) - Foto's: Marcel Lennartz (hij/zijn)

Dave Sinardet interviewde schepen van gelijke kansen Lien Van de Kelder en waarnemend burgemeester Koen Kennis voor het Antwerp Pride magazine 2025.