Nicola Brajato (hij/zijn) doet momenteel zijn doctoraat in mode en genderstudies aan de Universiteit Antwerpen, waar hij de relatie tussen mode en mannelijkheid vanuit een queer perspectief onderzoekt. Hij is een van de verhalen in onze Trail of Stories.
‘Ik ben erg geïnteresseerd in het theoretische concept van een utopie. Het is een ideale wereld die (nog) niet bestaat. Maar het concept kan ons een manier bieden om na te denken over de wereld waarin we leven. Queertopia is voor mij een stimulans om na te denken over de huidige staat van gender, seksualiteit, ras, diversiteit,… in onze hedendaagse samenleving en hoe we onze droom van een Queertopia kunnen gebruiken om – zowel vanuit academisch als activistisch perspectief – te proberen om dingen in het nu te veranderen. Soms kan een utopie werkelijkheid worden.’
Wat gaan we dragen in jouw Queertopia?
Je lichaam een look geven is een zeer sterke uiting van iemands identiteit. Westerse samenlevingen hebben mannelijkheid en vrouwelijkheid historisch en cultureel gedefinieerd als twee heel verschillende, zo niet tegengestelde, manieren om kleding te gebruiken. Deze manier van denken ontneemt mode de kracht om identiteiten over te dragen en om onszelf uit te drukken. Dus in mijn Queertopia zou ik mode willen bevrijden van alle normatieve gender ideeën, zodat mensen zich kunnen uiten zonder bang te zijn voor wat mensen zouden kunnen denken. Mode is een intieme en persoonlijke manier om je eigen ruimte op te eisen. Het feit dat de blikken en ideeën van andere mensen de mogelijkheden van wat we kunnen dragen kunnen beperken, is eigenlijk heel triest.
Ook geeft het normatieve idee van mannelijkheid in de mode mannen een zeer beperkte ruimte om te experimenteren of om zichzelf te uiten. Het is als een kooi van het patriarchaat en meestal zijn mannen zich er niet van bewust dat ze in die kooi leven. Mannen denken dat ze moeten presteren en dat ze zich daarom mannelijk moeten kleden om geaccepteerd te worden, om te laten zien dat ze gezaghebbend zijn en dat ze geen voeling hebben met vrouwelijkheid.
Dat zijn allemaal aspecten die leiden tot andere maatschappelijke problemen zoals bijvoorbeeld de toxiciteit rond het idee van normatieve mannelijkheid. Alle privileges die een man in onze samenleving heeft, betaalt hij met een zeer hoge emotionele prijs. Afstand doen van deze privileges kan bevrijdend zijn en kan helpen om die kooi van het patriarchaat te ontsluiten.
Zie je al veranderingen in die richting?
Vanuit een high fashion-perspectief is er veel discussie over het idee van gender fluïditeit, maar in het dagelijks leven en in fast fashion zie ik nog steeds een grote kloof. Ik zie de jongere generaties weliswaar meer experimenteren met bijvoorbeeld nagellak of sieraden. Maar het is te vroeg om te zeggen of dit een echte stap is in de richting van een diversificatie van mannelijkheid of dat het normatieve mannelijkheid is die zich deze elementen toe-eigent om nieuwe grenzen te creëren.
Een paar jaar geleden was er een grote trend van “genderneutrale” mode. Veel grote merken begonnen te experimenteren met genderloze collecties, maar helaas was het eindproduct vaak een heel basaal, mannelijk gebruik van kledingstukken. Diversiteit creëren is niet een wit T-shirt en een jeans aantrekken bij een man en een vrouw en het als revolutionair verkopen.
Kan mode volledig genderloos zijn?
Kledingstukken zijn objecten en hebben geen geslacht. Het is de samenleving die kleding specifieke symbolische kwaliteiten geeft en bevestigt of iets stereotiep “mannelijk” of “vrouwelijk” is. Maar als ik een kledingstuk zie, zie ik geen geslacht. Dus ja, ik geloof dat het mogelijk is om mode genderloos te maken, maar eerst moeten we een veel breder proces doormaken over hoe we in het algemeen over gender denken en het diepe binaire systeem waarmee we gesocialiseerd zijn uitdagen. En dit is een utopie omdat we zo sterk cultureel en historisch geprogrammeerd zijn. Als gevolg daarvan is onze samenleving diep, diep gender gerelateerd.
Stel je voor dat we in jouw Queertopia door de winkelstraat lopen, wat zouden we dan zien?
Ik draag graag zwart, maar ik hou ook van glitter, pailletten, kleur en “bling bling”. Dus ik denk dat we veel diversiteit zouden zien. Ik zou een meer inclusief maatsysteem en ontwerpproces hebben, zodat niet-conforme lichamen ook konden genieten van de creativiteit van mode. Maar ook het maken van kleding zou anders zijn. Het excuus waarom er nu geen jurken voor mannen zijn, is dat jurken meestal worden gemaakt door patronen te maken op basis van een ideaal vrouwelijk lichaam. Maar dat mag geen excuus zijn en dus moet dat herdacht worden. In de winkels zou niemand tegen je zeggen ‘Meneer, u zit op de damesafdeling’ omdat er geen aparte afdelingen zouden zijn. Je zou niet bang zijn voor wat andere mensen van je zouden denken. Er zou openheid zijn en mode zou leuk zijn.
Weet je: wanneer je ‘s ochtends opstaat en je klaarmaakt voor de dag, is er dat moment waarop je je kast opent en je besluit wat je die dag zal aantrekken. Op dat moment gebeurt er – ook al heb je haast en pak je gewoon iets – veel. Je denkt na over waar je heen gaat, de context van wat je gaat doen, de regels van die context, je sociale zelf, hoe je je voelt… In dat micro-moment vinden veel regeltjes plaats en een hoog zelfbewustzijn. In mijn Queertopia zou je dit nog elke dag doen, maar op dat moment zou je gewoon trouw zijn aan jezelf en het zou gewoon leuk zijn.
Zal de fashion police door die straat lopen om ons te veroordelen?
(Lacht) Zeker niet. De fashion police is in het echte leven al vervelend genoeg. Ik noem deze mensen “de scanners” omdat ze je van top tot teen scannen. Natuurlijk kun je zeggen dat iemand er goed uitziet, maar als uiterlijk het belangrijkste wordt om iemand in of uit te sluiten, dan gaat er iets mis. Mode is van iedereen en ermee spelen is een van de leukste en meest creatieve dingen die iedereen kan doen.
TRAIL OF STORIES
Tijdens Antwerp Pride kan je op reis door de stad op zoek naar boeiende portretten van mensen uit de LGBTQIA+ gemeenschap en hun allies. Trail of Stories is terug, met een nieuw parcours, nieuwe portretten, nieuwe verhalen en is net zo verrassend als vorig jaar. Op meer dan vijftien plekken in de stad vind je grote portretten, gemaakt door fotograaf Noortje Palmers. Het is weer een bonte mengelmoes van een aantal bekende en minder bekende mensen uit onze gemeenschap.
Dit jaar stelden we hen de vraag: hoe ziet jouw Queertopia eruit? Op basis van hun verhaal bewerkte illustrator Mattias De Leeuw de verschillende fotoportretten tot een mooi en inventief kunstwerk. Via een QR-code kom je achter het verhaal van de geportretteerde, of lees je het verhaal op antwerppride.com. Het zijn allemaal inspirerende en soms ontroerende verhalen over menselijke dromen van een ideale LGBTQIA+ samenleving. Trail of Stories is te zien van 1 augustus t/m 31 augustus. Dus wrijf je beentjes in, zoals we hier in Antwerpen zeggen, en paradeer langs de Trail of Stories!
HOE WERKT HET ?
Ga naar de foto in het straatbeeld waar jij meer wil over weten.
Neem je smartphone bij de hand en scan de QR-code
Je komt meteen op onze site terecht. Daar lees je het verhaal achter de foto en kan je een interview bekijken met de persoon op de foto.
OTHER STORIES
Dit jaar kan je de verhalen ontdekken van Michiko, Nicola Brajato, Hannes & Liesbeth, Matthias De Roover, Liliane Saint-Pierre, Marleen Hufkens, Gregory Frateur, Johanna Pas, Anneke & Pascale, Dena Vahdani en Sem Lenau.
De ander Stories vind je hier:
Comments